In het kader van de doelstellingen van het landelijke Energieakkoord 2013-2023 zal de gebouwde omgeving in 2050 energieneutraal moeten zijn. En volgens de Energieagenda van het Rijk wordt voor de energievoorziening geen aardgas meer gebruikt. In 2020 is het aandeel duurzaam opgewekte energie 14% van de gehele energieproductie en 16% in 2023. Op basis van de Klimaatafspraak van Parijs zal in 2030 49% CO₂ reductie behaald dienen te worden ten opzichte van de uitstoot in 1990. Dit alles houdt in dat de gemeente de komende decennia een energietransitie ondergaat.
In 2019 is het landelijk Klimaatakkoord vastgesteld. Op basis hiervan wordt de Regionale energietransitie strategie (RES) IJmond/Zuid-Kennemerland opgesteld en in 2020 ter vaststelling aan de gemeenteraad aangeboden.
Eind 2021 moet een transitievisie warmte zijn vastgesteld. De uitgevoerde verkenning voor de transitievisie warmte vormt de basis om tot een definitieve transitievisie warmte komen. De IJmondgemeenten willen deze visie in relatie tot het warmtenet IJmond in gezamenlijkheid uitvoeren met een uitwerking op gemeenteniveau. Bij de transitievisie warmte is participatie in de gemeenten van groot belang.

Met het programma Nederland Circulair in 2050 streeft het Rijk naar een circulaire economie in 2050. Alle afvalstoffen zijn dan grondstoffen geworden. Het Rijk is de samenwerking met het interprovinciaal overleg, de Unie van Waterschappen en de Vereniging Nederlandse gemeenten aangegaan om gezamenlijk de bovengenoemde doelstellingen te behalen. Het Rijk stelt hiervoor jaarlijks € 300 miljoen beschikbaar tot 2030.

Milieu

De doelstellingen en ambities op het gebied van milieu, duurzaamheid en de energietransitie zijn opgenomen in het Milieubeleidsplan 2019-2023. De landelijke doelstellingen op het gebied van milieu en duurzaamheid vormen het uitgangspunt voor het nieuwe Milieubeleidsplan. Het milieu- en energiebeleid richt zich onder andere op een hoge mate van participatie van burgers en bedrijven in de verduurzaming van de gemeente Heemskerk. Naast het Milieubeleidsplan zijn voor een aantal milieuthema’s aparte beleidsnotities van kracht. Het uitvoeringsprogramma Milieu vloeit voort uit het Milieubeleidsplan, de begroting en de vigerende beleidsnotities. De Omgevingsdienst IJmond (ODIJ) ondersteunt de gemeente bij het opstellen en uitvoeren van de Milieubeleidsplannen.

Water en riolering

Het gezamenlijke Water- en rioleringsplan Verbinden met water 2017-2021 van de gemeenten Beverwijk en Heemskerk en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier geldt als gemeentelijk beleidskader. Samenwerking in de waterketen blijft het hoofdthema. Zowel op beleids- als beheersniveau wordt waar mogelijk samengewerkt om kosten te besparen, de kwaliteit van de diensten en/of producten te verhogen en elkaars kennisniveau op peil te houden. Naast de maatregelen in de openbare ruimte, wordt ook een groter beroep gedaan op de inwoners om hun eigen omgeving klimaatbestendig in te richten. Een duurzaam oppervlaktewatersysteem houdt in dat mooi, schoon en voldoende open water aanwezig is en dat het water bijdraagt aan de waarde van de leefomgeving.

Groenbeleidsplan

In 2019 is het Groenbeleidsplan vastgesteld. Het Groenbeleidsplan schetst de groene kaders en is een instrument dat wordt ingezet om groen een volwaardige plek in de belangenafweging tussen de verschillende beleidsvelden te geven. Spil hierin vormt de aangewezen groenstructuur van Heemskerk. De ruime en vooral groene opzet van het stedelijk gebied maakt Heemskerk tot een aantrekkelijk woongebied. De pijlers waarop het nieuwe beleid is gestoeld zijn:

• Biodiversiteit.
• Klimaatadaptatie.
• Gezondheid.
• Identiteit.

Grondstoffen/terugloop van restafval

In het Grondstoffenplan is opgenomen dat de gemeente in samenwerking met HVC het afvalinzamelsysteem wijzigt naar de meest optimale manier van brongescheiden inzameling, om te komen tot de landelijke doelstelling van 75% afvalscheiding en 105 kilo restafval per inwoner per jaar in 2020.

Verbonden partijen

Het Afvalschap IJmond-Zaanstreek (GR AIJZ)
Het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van de deelnemende gemeenten (Heemskerk, Beverwijk, Velsen) met betrekking tot het beheer van de aandelen in de NV HVC en alles wat daartoe dienstbaar is. Per april 2019 is Zaanstad uit de regeling getreden.

De ReinUnie (GR RU)
Deze gemeenschappelijke regeling beheert de activa van de gezamenlijke gemeenten (Heemskerk, Beverwijk en Velsen).

Omgevingsdienst IJmond (GR ODIJ)
De Omgevingsdienst IJmond voert in 2020 en verder de milieu- en duurzaamheidstaken uit op basis van het Milieubeleidsplan 2019-2023.