Onder het Fysiek domein valt de ruimtelijke beleidsontwikkeling, zoals de structuurvisie, de bestemmingsplannen en beleidsontwikkeling op het gebied van wonen (waaronder de woonvisie, de prestatieafspraken met woningbouwcorporaties en het beleid wonen en zorg).
De voorbereiding op de nieuwe Omgevingswet valt ook onder dit programma, waarvan de verwachting is dat deze in 2021 in werking zal treden. Daarnaast wordt ingezet op bouwgrondexploitaties en plannen voor groen, water, milieu en duurzaamheid. Het streven is om in 2050 een klimaatbestendige en waterrobuuste gemeente te zijn, waarin natuur en recreatie op een veilige manier gecombineerd zijn en waarin het openbaar groen een belangrijke component is om de gevolgen van de klimaatverandering op te vangen. Het gemeentelijk riolerings-/waterplan vormt hiervoor een breed kader. In diverse samenwerkingsverbanden (o.a. IJmond Bereikbaar) wordt gewerkt aan de verbetering van de bereikbaarheid voor fiets-, bus-, trein- en autoverkeer.
De energietransitie vraagt op korte termijn inzicht te geven in de energiestrategie van de gemeente en de regio. Welke energiebronnen zijn geschikt voor wonen, werken en verplaatsen? Daarnaast wordt nieuwbouw gelijk gasloos ontwikkeld.
Voor de komende periode wordt tevens aandacht besteed aan het ontwikkelen van het stationsgebied (stedenbouwkundig plan) en een visie op het gebied Tolhek.