Met de Participatiewet geeft de rijksoverheid invulling aan één regeling voor iedereen die werkzoekend is, met of zonder arbeidsbeperking, en die geen aanspraak (meer) kan maken op een werknemersverzekering zoals de WW, WIA WAO of Wajong. Doelstelling is om zoveel mogelijk inwoners, ook mensen met een arbeidsbeperking, financieel en economisch zelfredzaam te laten zijn door het hebben van werk. Aan hen die (tijdelijk) niet kunnen voorzien in hun levensonderhoud wordt een financieel vangnet geboden. De gemeentelijke taken richten zich op ondersteuning bij het vinden van werk en het bieden van een financieel vangnet (inkomen).

Werk

Re-integratie naar (regulier) werk
Alle kandidaten die direct bemiddelbaar zijn of een overbrugbare kans op de arbeidsmarkt hebben, worden aangemeld bij IJmond Werkt!. De Uitgangspuntennotitie Participatiewet IJmond Werkt! 2017-2021 vormt de basis voor de samenwerking tussen IJmond Werkt! en de gemeente. Net als in voorgaande jaren wordt ook in 2020 ingezet op maatwerk, waarbij het uitgangspunt blijft dat iedereen een aanbod krijgt. Financiering hiervan vindt plaats uit het participatiebudget.

Sociale activering en tegenprestatie
Van het totale aantal uitkeringsgerechtigden is ongeveer de helft langdurig aangewezen op inkomensondersteuning en zorg. Door het aanbieden van een sociaal activeringstraject of een traject in het kader van de tegenprestatie wordt getracht sociaal isolement te voorkomen.

Afbouw sociale werkvoorziening
Sinds 2015 is geen instroom meer mogelijk in de sociale werkvoorziening en valt de doelgroep onder de Participatiewet. De rijkssubsidie blijft onvoldoende om de loonkosten van deze werknemers te dekken. Het college is in 2019 een onderzoek gestart naar mogelijke alternatieve scenario’s met betrekking tot een efficiëntere uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw). In de loop van 2020 wordt gestart met een mogelijk alternatief scenario.

Beschut werk
Beschut werk is bedoeld voor mensen met een lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking. Zij kunnen alleen in een – beschutte - omgeving werken. IJmond Werkt! biedt hen een baan in loondienst, zoveel mogelijk bij reguliere werkgevers, en verzorgt de begeleiding. De gemeente wil in 2020 het aantal beschutte werkplekken realiseren conform het landelijk akkoord. Voor 2019 waren dat twaalf beschutte werkplekken; voor 2020 is het aantal nog niet bekend. De aanmeldingen blijven nog sterk achter. Daarom wordt hieraan in 2020 extra aandacht gegeven.
Ook voor Beschut werk geldt, dat de loonkostensubsidie ontoereikend is.

Werkgeversservicepunt (WSP)
Gemeenten, UWV en re-integratiepartners werken samen in het WSP. Via het WSP worden werkgevers ondersteund bij het invullen van openstaande vacatures maar ook bij het invullen van ‘de banenafspraak’. Voor werkgevers is hiervoor een ondersteuningspakket beschikbaar, zoals loonkostensubsidie, proefplaatsing, werkplekaanpassingen, no-riskpolis en jobcoaching. In 2020 wordt verder gewerkt aan de doorontwikkeling van het WSP, waarbij het WSP steeds meer ondersteunend wordt aan werkgevers.

Regionaal Werkbedrijf Zuid-Kennemerland en IJmond
Het Regionaal Werkbedrijf Zuid-Kennemerland en IJmond (RWB) is een bestuurlijk samenwerkingsverband tussen acht gemeenten, UWV, werknemers- en werkgeversorganisaties. Het is een netwerktafel. Het doel van het RWB is het stimuleren van de realisatie van ‘de banenafspraak’. Onderzocht wordt of het RWB vanaf 2020 kan worden voortgezet als een ‘Regionaal Platform Arbeidsmarktbeleid’, naar voorbeeld van andere arbeidsmarktregio’s.

Ouderen
Er zijn relatief veel oudere werklozen. Gemeente Heemskerk vindt het belangrijk dat zij kunnen participeren. Daarom voeren de IJmondgemeenten een pilot uit om werkzoekende 50-plussers te helpen bij het vinden van werk. Begin 2020 worden de resultaten van de pilot verwacht.

Jongeren
Om de zelfredzaamheid van jongeren te bevorderen is het behalen van een startkwalificatie van groot belang. Hierdoor wordt de kans op het verkrijgen van werk vergroot. De gemeente stimuleert hiertoe een intensieve samenwerking tussen het Werkbedrijf, IJmond Werkt! en de Regionale meld- en coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaters (RMC). Voor jongeren die hun startkwalificatie niet kunnen behalen wordt in samenwerking met het WSP en IJmond Werkt! gezocht naar een passend leer/werktraject.

Inkomen

Inkomensondersteuning (inclusief uitkering en loonkostensubsidie)
Aan mensen met een arbeidsbeperking, die beschikken over arbeidsvermogen, wordt een (blijvende) loonkostensubsidie aangeboden ter compensatie van hun verminderde arbeidsproductiviteit. De loonkostensubsidie wordt betaald vanuit het inkomensdeel. IJmond Werkt! begeleidt de mensen en ondersteunt de werkgever.

Armoede en schulden
Het leven in armoede en het hebben van schulden staat een volwaardige deelname aan de samenleving in de weg. Herkennen én aanpakken van armoede en schuldenproblematiek in een zo vroeg mogelijk stadium heeft wederom de aandacht. Niet in de laatste plaats omdat armoede en schulden vaak gepaard gaan met andere problemen, bijvoorbeeld op het gebied van werk en gezondheid. Samen met ketenpartners wordt erop ingezet inwoners zo goed mogelijk te informeren over beschikbare voorzieningen. De gemeente blijft vanwege hun kwetsbaarheid extra aandacht besteden aan kinderen die opgroeien in armoede.
Bij schuldhulpverlening wordt geïnvesteerd in het voorkomen van problemen. Samen met partners als woningbouwcorporaties en algemeen maatschappelijk werk wordt gezocht naar manieren om schulden eerder te herkennen en ondersteuning eerder aan te bieden.

Handhaving

Het sociale zekerheidsstelsel is gebaseerd op solidariteit. Om dit stelsel in stand te houden is blijvend draagvlak in de samenleving nodig. Toezicht op naleving speelt hierin een belangrijke rol. Het niet nakomen van verplichtingen mag niet lonen. De focus ligt zowel op het voorkomen van misbruik als op het terugvorderen van ten onrechte verstrekte uitkeringen.

Verbonden partij

IJmond Werkt!
Het beleid van IJmond Werkt! richt zich erop zoveel mogelijk mensen met of zonder arbeidsbeperking aan het werk te helpen. De activiteiten van IJmond Werkt! liggen in het verlengde van dit beleidsvoornemen. De Uitgangspuntennotitie Participatiewet IJmond Werkt! 2017-2021 vormt de basis van de samenwerking met IJmond Werkt!. De financiële vertaling van de uitgangspunten is jaarlijks terug te vinden in de (meerjaren) begroting en het jaarverslag.